In memoriam: de heer Bert van Deun (2017)

door

leraar Nederlands en geschiedenis
van 1 september 1970 tot 31 augustus 2011
º 02/11/1947 † 31/10/2017

"We bestuderen heden het verleden
om het heden beter te begrijpen
en zo een duidelijker zicht te krijgen op de toekomst"

 1970. Het college had juist een moeilijke tijd achter de rug. Het schoolleven kwam terug in zijn normale plooi. Ondanks de vele problemen tijdens de voorbije contestatie bleef het leerlingenaantal constant stijgen. Met veel goede moed en even goede voornemens werd een nieuw schooljaar voorbereid en werden nieuwe leraars aangeworven. Een van hen, de heer Bert Van Deun, zette op 1 september 1970 zijn eerste stappen op het college als leraar Nederlands en geschiedenis. Hij werd ook klastitularis van de 6de Latijnse C. (Nu de 1ste Latijnse.)

Van Bert Van Deun kan gezegd worden dat hij gans zijn schoolloopbaan op nauwkeurige, deskundige en gewetensvolle manier gedaan heeft wat de leerlingen van hem mochten verwachten: een goede leraar die de leerstof op een duidelijke en geduldige wijze aanbracht. Als klastitularis was hij hun vertrouwenspersoon.

Zijn taalgebruik als leraar Nederlands lag op een zeer hoog niveau.  Hij hanteerde onbeperkt een zeer keurige uitspraak met zo weinig mogelijk vreemde woorden.  Een goed Nederlands woord kreeg steeds de voorkeur op een anderstalig woord of uitdrukking. Met speciale aandacht voor spraakkunst en spelling trachtte hij zijn leerlingen onze moedertaal zo goed mogelijk te leren kennen, keurig te spreken en correct te schrijven.  Even keurig als zijn uitspraak van het Nederlands was zijn kledij: steeds in een klassiek kostuum met das.

Geschiedenis was voor hem zeker geen "klein vak".  Wat hij motiveerde met zijn ondertussen wereldberoemd geworden uitspraak:

"Wij bestuderen heden het verleden
om het heden beter te begrijpen
en daaruit lessen te trekken voor de toekomst."

Geen enkele leerling uit zijn klas zal deze zin ooit vergeten!  Dank zij hem hebben ze allemaal wél heel wat opgestoken uit ons rijk verleden.

De heer Van Deun viel niet direct op met grote spectaculaire initiatieven. Hij presteerde het zijn gewone taak uit te voeren op een buitengewone wijze, naar het voorbeeld van onze patroonheilige Jan Berchmans. Wij zagen hem op school na de proefwerken zeer geconcentreerd en gedetailleerd de kopijen verbeteren. De tijd speelde geen rol; de antwoorden moesten juist geïnterpreteerd worden en de punten moesten correct en eerlijk worden toegekend.

Tijdens de vroegere toegangsproeven / oriënteringsproeven stond hij telkens klaar om de kennis van de kandidaat-leerlingen voor het eerste jaar secundair te testen op hun basiskennis Nederlands. Niemand anders dan hij kon de vaak zenuwachtige leerlingen gerust stellen. "Maak u voor niets ongerust" of "Lees rustig de opgave voor je gaat schrijven" of: "Doe het rustig aan"… Het lukte hem aardig om die talrijke leerlingen uit diverse lagere scholen hun zenuwen te leren beheersen en zich zelfzeker te doen voelen.

De heer Bert Van Deun ging op 1 september 2011 met pensioen. Met hem vertrok een van de grote steunpilaren in het lerarenkorps. Een leraar die altijd bereid was om in te springen waar "We bestuderen heden het verleden om het heden beter te begrijpen en zo een duidelijker zicht te krijgen op de toekomst"3 nodig. Iemand die zelden kloeg. Iemand die zelden of nooit ziek was. Een leraar die stond voor kwaliteitslessen en een degelijke opvoeding.

Jammer genoeg heeft hij niet lang van zijn pensioen kunnen genieten wegens gezondheidsproblemen. Directeur E. Van Huffelen schreef ons het volgende:

Bert heeft niet het geluk mogen kennen om lang en zorgeloos te genieten van zijn pensioen. Ongeveer twee jaar geleden werd de diagnose van kanker gesteld, maar hij ging de afgelopen maanden heel snel achteruit.

Bert was heel dankbaar voor de zorgen door zijn familie (Hij is altijd vrijgezel gebleven.) en in wezen niet verbitterd ondanks het ongeluk van de laatste jaren op zijn levensweg. Zijn geloof betekende voor hem een houvast. De paters van Scheut in Schilde vormden voor hem zowat zijn parochie.

Twee dagen voor zijn 70ste verjaardag; op 31 oktober 2017 is hij overleden. De uitvaartplechtigheid ging door in de kerk van Onze-Lieve-Vrouw-ten-hemel-opgenomen ("Witte kerk") in Schilde Bergen. In het Hemels universum zal hij bij Onze-Lieve-Heer een volledig inzicht en overzicht krijgen in de lange tijd van vóór ons, een tijd die wij "geschiedenis" noemen.

Raymond Dupont in Het Beertje nr. 333 (december 2017)


"Oh nee, wie noemt er zijn vissen nu naar drie piramides, waarvan er eentje echt wel een onuitspreekbare naam heeft". Dat was een van de eerste gedachten die ik had na mijn eerste les geschiedenis. Toch zijn de namen van de drie goudvissen me altijd bijgebleven: Cheops, Chephren en Mykerinos. Toch grappig dat zo’n dingen je net bijblijven, niet? Behalve de namen van zijn onvergetelijke goudvissen, zijn me ook enkele mooie taalpurismes bijgebleven. We horen d woorden "zelfklever", "wentelwiek" en "rolplank" te gebruiken in plaats van "sticker", "helikopter" en "skateboard". Dit zijn slechts enkele van de vele dingen die ik geleerd. Bedankt hiervoor meneer Van Deun.

Jasmine Van de Wiele (12LAMT)

Ik herinner me nog – en met mij waarschijnlijk nog andere klasgenootjes van 1Lb (2004-2005) – dat we bij een test geschiedenis volgende vraag op ons toetsenblaadje moesten noteren: Wie werd waar en wanneer geboren? En zo ja, waarom? IJverig – met gestipte ij: géén lange ij! – als we waren begonnen we meteen te noteren. Halverwege de zin waren er toch een aantal leerlingen die bedenkelijk opkeken en met verwarde blik naar "meneer Van Deun" keken, waarop hij in lachen uitbarstte en zei dat het maar een grap was. Daarop volgde de echte test, die wij beduidend minder grappig vonden…

Jessica Van de Weerd (10LAMT)