In memoriam: Broeder Adile Cool (1989)
Op 22 februari 1989 overleed in het Algemeen Ziekenhuis Sint-Jozef te Malle, Broeder Cool csv, geestelijke van Sint-Viator en gewezen leraar en directeur van onze school.
Broeder Cool werd geboren te Brussel op 10 maart 1905, uit West-Vlaamse ouders. Hij zou reeds zeer jong zijn toegetreden tot de Congregatie van Sint-Viator. Volgens de heer Lemaire (verantwoordelijke oud-leerlingen Sint-Viatorinstituut te Molenbeek) zou hij ingetreden zijn te Oosterhout (Nederland). Dat was in de periode van de Eerste Wereldoorlog toen de jonge geestelijken daar op de vlucht waren. Einde 1918 keerde hij met de andere broeders terug naar Westmalle in het noviciaat.
In 1922 was hij reeds werkzaam als lesgever in het toenmalige Sint-Jozefsgesticht. Dat was de lagere school, die de broeders, met medewerking van Pastoor Nelo, hadden opgericht. Ook in het Middelbaar Onderwijs werd hij ingeschakeld tot 1935. Ondertussen had hij voor de Middenjury te Luik het diploma van onderwijzer behaald.
Vanaf einde 1935 verhuisde hij naar het Sint-Viatorinstituut te Molenbeek. Buiten het geven van lessen volgde hij het Hoger Opvoedkundig Instituut te Brussel en behaalde er het getuigschrift van Hogere Opvoedkundige studiën.
Bij de mobilisatie in 1940 nam hij te Sint-Andries-Brugge deel aan de achttiendaagse veldtocht van 10 mei tot 16 juni 1940. Nadien keerde hij terug naar Molenbeek tot 1946.
Van 1946 tot 1955 zonden zijn oversten hem terug naar Westmalle. Hij was hier directeur van 1949 tot 1953. Het was in de directeursperiode van Broeder Cool dat de getuigschriften van Lager Secundair Onderwijs voor het eerst werden gehomologeerd. Broeder Felix Minner vertelde ons destijds hoe hij daarvoor met zware valiezen vol documenten met tram en trein naar Brussel spoorde.
In september 1956 keerde Broeder Cool opnieuw terug naar Molenbeek en bleef daar tot de opheffing van de school in 1958.
Bij zijn definitieve terugkomst naar Westmalle werd hij hier de eerste directeur van de Lagere School tijdens het schooljaar 1958-1959. Daarna werd hij in die functie opgevolgd door de legendarische heer Flor Besters.
Broeder Cool zou vervolgens nog als leraar Secundair Onderwijs blijven fungeren tot 31 augustus 1967. Vanaf 27 okt. 1967 ging hij met pensioen.
In het boek van de h. A. Lemaire (Histoire de la Commune de Molenbeek Saint Jean en de l'institut des Clercs de Saint-Viateur) lezen we o.a. over hem: (vrij vertaald)
Op de leeftijd van (toen) 83 jaar, is Broeder Cool nog steeds jong en groot en hij heeft steeds de glimlach op de lippen. Met veel vreugde mag hij terugblikken op zijn onderwijsloopbaan. Hoewel België zijn vaderland is, liet Frankrijk hem niet onbewogen. Precies daarom liet hij geen enkele gelegenheid voorbijgaan om de TGV te nemen en zijn confraters in Lyon te gaan bezoeken. Onder zijn beste vrienden telde hij daar onder andere niemand minder dan... pater Plas!
Het verheugt ons Broeder Cool vrij goed te hebben mogen kennen. Hij was een zachte, vriendelijke persoonlijkheid, die echter ook zeer streng en veeleisend kon zijn voor zijn leerlingen.
Broeder Cool hield veel van de natuur. Onder andere op die manier werden de heer Hautekiet en hijzelf goede vrienden.
Vraag ook maar eens aan de internen uit zijn tijd hoe hij er met zijn groep op uit trok in de weiden, velden en bossen van Westmalle. Het werden de beroemde ploetertochten.
Broeder Cool was ook de organisator van de vakantieverblijven. Leerlingen van onze school kregen de gelegenheid enkele weken in Zuid-Frankrijk door te brengen, hetzij in families, hetzij in en om de kloosters van Sint Viator. Wie herinnert zich de verblijven in Amplepuis?
Wij zagen in hem ook een handige "doe-het-zelver", zelfs lang voor deze benaming was uitgevonden. Hij kwam op die manier vaak tot verrassend originele vondsten, waarop hij alleen een patent had.
Vooral zal Broeder Cool bij ons blijven voortleven als een trouwe onderwijsman, hard werkend ten gunste van zijn leerlingen. Broeder Cool was niet alleen groot van gestalte, maar vooral groot in zijn eenvoud.
Gedurende zijn laatste levensjaren woonde hij met zijn confrater Broeder Delang in huize Wildzang aan de Sint-Jozeflei te Westmalle (vroeger heette de "Villa": "Home de Populieren"). Daar maakte hij zich nuttig met het verzorgen van tuin en kippen.
In Frankrijk, waar hij dikwijls naartoe ging, was hij nog aktief bezig met een jeugdgroep. Op de dag van zijn overlijden ontving hij nog een brief: "Cher frère Adile, ce mot pour vous dire que nous restons proches par la prière..." en verder: "Nous aimerons vous convoyer par signatures, toutes nos prières, notre coeur, notre amitié... Que tous vos prénoms vous les apportent". En ook "Un compagnon de Saint Viateur qui entend parler de vous et prie pour vous."
Ik geloof dat geen meer zinvol afscheid van Broeder Cool denkbaar is, dan wat de leden van deze Franse jongerengroep nog aan hun zieke en bejaarde geestelijke leider schrijven.
De uitvaartliturgie in de Sint-Martinuskerk was sober en zinvol. Zij werd voorgegaan door de nieuwe pastoor van de Sint-Martinus-parochie van Westmalle H. Vermeiren, samen met pater provinciaal Rouveyrol, de h. Wegge, de h. Van Loo, directeur, en de h. Defère., oud-leerling.
Naast de vele vrienden uit Westmalle was in de kerk ook een afvaardiging aanwezig van confraters uit Lyon, een delegatie van oud-leerlingen van het Sint-Viatorinstituut te Molenbeek en verder een talrijke afvaardiging van het college met leerlingen van de zesde jaren A.S.O. en 6de leerjaren Lagere School.
Laten ook wij, S.J.B.-oud-leerlingen bidden en de Heer danken voor het vele, goede en belangrijke werk dat Broeder Cool voor de jeugd en voor onze school heeft gepresteerd.
De oud-leerlingen van het Sint-Jan Berchmanscollege te Westmalle bieden aan Broeder Delang hun innige blijken van christelijke deelneming aan. Broeder Delang blijft thans alleen achter als laatste van de geestelijken van Sint-Viator te Westmalle. Hij mag ervan overtuigd zijn onze steun en sympathie te blijven genieten.